TEŞKİLATI-I MAHSUSA

Teşkilat-ı Mahsusa

Merhaba arkadaşlar.

Bu yazımızda Teşkilat-ı Mahsusa‘nın kuruluşuna çok kısaca değinip ardından  Teşkilat-ı Mahsusa’nın üyesi olup yakın tarihimizde büyük işler yapan üyelerini sıralayalım.

1.Dünya savaşı’nın başladığı günlerde seferberlik ilan edilmiştir.Seferberliğin ilan edildiği 11 Kasım gecesiİttihat ve Terakki Teşkilatı Genel Merkezi‘nde tarihi bir toplantı vardı ve üyelerin hepsi hazırdı.Toplantı önemli bir karar gebeydi: Enver Paşa’nın önerisiyle Teşkilat-ı Mahsusa’nın temelleri atılacaktı.Alınan kararda şöyle deniliyordu: “İster savaşa katılalım, ister katılmayalım ordularımızın ileride düşman topraklarındaki hareketlerini kolaylaştırmak için bir Teşkilat-ı Mahsusa kurulmalıdır.Bu teşkilat sayesinde silahlandırılacak çeteler savaş sırasında düşman topraklarına girecekler, düşmanın hareketi ve sayısı hakkında ordularımıza gerekli bilgiyi vereceklerdir.”

Teşkilat-ı Mahsusa yaptıkları, en zor şartlarda bile imza attığı inanılmaz eylemlerle bir döneme mührünü vuran bir örgüttür.Öyle ki dünyanın en gizli teşkilatları arasındadır.Hücre sistemiyle çalışmıştır ve hücre evleri günümüzde dahi belirlenememiştir.Teşkilat’ın kuruluş tarihi hakkında çeşitli görüşler vardır: Cemal Paşa hatıralarında Teşkilat-ı Mahsusa’nın 1913 yılında Batı Trakya’daki faaliyetlerinden söz eder.Doktor Philip Hendrick Stoddard (Teşkilat-ı Mahsusa kitabının yazarı) da Ağustos 1914′te Teşkilat-ı Mahsusa’nın illegal olarak çalıştığını 5 Ağustos 1914′te resmi bir kimliğe büründüğünü belirtir.Kaynakların ortak görüşü ise şudur:

Teşkilat-ı Mahsusa Enver Paşa’nın ve mesai arkadaşı Binbaşı Süleyman Askeri‘nin yönettiği ve İttihat Terakki Genel Merkezi’nin Batı Trakya ile ilgili kararlarını uygulamakla görevli bir örgütün büyüyüp gelişmesiyle oluşmuştur.Kuşçubaşı Selim Sami ve Eşref kardeşler,Çerkez Reşit,Hüsrev sami gibi isimlerin aktif olarak çalıştığı teşkilat, yakın tarihimizin en başta gelen gizemli bir örgütüdür.

Teşkilat’ın kuruluş amacı şuydu:

-Bütün Müslüman alemini bir bayrak altında toplamak, yani İslam birliğini gerçekleştirmek.Bunun yanında bütün Türk Dünyası’nı da siyasi birliğe kavuşturmak, yani Turan Ülküsü’nü gerçek kılmak.Önemli bir İslam büyüğü Emiri efendi ve Türkçülük’ün ideologu   Ziya Gökalp Teşkilat’ın fikirlerinden esinlenmiş, Teşkilat-ı Mahsusa Osmanlı coğrafyasında geniş bir yelpazeye yayılmış, büyük bir ümit kaynağı olmuştur.

Teşkilat-ı Mahsusa başlangıçta oldukça iyi işler yapmış, ama Arap isyanları ve İngiliz altınları zamanla bütün dengeleri değiştirmiştir.Balkanlar’da ve Osmanlı’nın değişik yörelerinde İttihat ve Terakki’nin fedakar subayları sayesinde ayaklanmalar çıkmış, İtilaf devletleri’ni oldukça uğraştırmıştır.

Enver Paşa’nın emri ile Teşkilat-ı Mahsusa’nın başına geçen Kurmay Binbaşı Süleyman Askeri’nin emrinde seçme subay ve askerlerden  oluşan Osmancık Gönüllü Alayı vardı.Yüzbaşı Hayri,Filibeli Halim Cavit,Yüzbaşı Lütfü,Piyade Teğmeni Şehreminili Sadık gibi mümtaz subaylar, Binbaşı Süleyman Askeri Bey’in işini oldukça kolaylaştırıyordu.

Burada Teşkilat-ı Mahsusa emrinde çalışan ve yakın tarihimizde önemli işler yapan bazı subayların listesini vermeyi faydalı görüyorum:

1. Yüzbaşı Yakup Cemil
2. Emir Abdulkadir el-cezayir’in oğlu, Meclis-i Mebusan İkinci başkanı Emir Ali Paşa
3. Osmanlı Meclis-i Mebusan üyesi Abdulkadir Gannavi
4. Dr.Abdurrahman Bey
5. Yüzbaşı Ali
6. Müstakbel İstiklal Mahkemesi Başkanı ve Cumhuriyet Dönemi Nafia Nazırı Miralay Ali Çetinkaya
7. Başbakan Binbaşı Ali Fethi Okyar
8. İşkodralı Ali Rıza
9. Teğmen İskeçeli Arif
10. Teğmen Atıf Kamçıl
11. Binbaşı Mısırlı Aziz Ali
12. Padişahın saray görevlilerinden Besim Ağa
13. Gazzeli Cemal Bey
14. Mustafa Kemal’in yaverlerinden Cevat Abbas
15. Yüzbaşı Hacı Emin
16. Geleceğin Harbiye Nazırı Enver Paşa
17. Enver Paşa’nın kardeşi Nuri Kıllıgil
18. Enver Paşa’nın kayınbiraderi Yarbay Nazım
19. Enver Paşa’nın amcası Kurmay Binbaşı Halil Kut
20. Enver Paşa’nın yaveri İzmitli Mümtaz
21. Trablus Mebusu Ferhat Bey
22. Sapancalı Hakkı
23. Türk Hava Kurumu başkanı Binbaşı Fuat Bulca
24. Deli Fuat Paşa’nın oğlu Teğmen İslam
25. Deli Fuat Paşa’nın oğlu Şehit Reşit
26. Topçu Yüzbaşı İsmail Hakkı
27. Jandarma Yüzbaşı Kadri
28. Kuşçubaşı Eşref
29. Miralay Neşet
30. Ünlü Hatip Ömer Naci
31. Sağlık Bakanı Dr. Refik Saydam
32. Şeyh Salih eş-Şerif et-Tunusi
33. Trablusgarplı Süleyman el-Baruni
34. Askeri Temyiz Mahkemesi Başkanı Bingazili Yusuf Şetvan
35. Halepli Ethem Paşa
36. Şeyh Abdulaziz Savaş
37. Yarbay Çorumlu Aziz
38. Teşkilat-ı Mahsusa Siyasi Büro Müdürü Dr. Bahaeddin Şakir
39. Teşkilat-ı Mahsusa Sİyasi Büro Müdürü Mithat Şükrü Bleda
40. Dördüncü ordu müftüsü Esat Şukayr
41. Ohrili Eyüp Sabri
42. Ünlü komitacı Fuat Balkan
43. Süvari binbaşı Eyüplü Hüsamettin Ertürk
44. Manastırlı Hüsrev Sami Kızıldoğan
45. Topçu Yüzbaşı İhsan
46. Türkistan’daki Teşkilat-ı Mahsusa harekatının idarecilerinden Kuşçubaşı Selim Sami
47. Kolağası Trabzonlu Rıza
48. Balkan Savaşı’nda Teşkilat-ı Mahsusa üyelerinden İsmail Canpolat
49. TBMM üyesi Edremitli Necati Bey
50. Yüzbaşı Kırkkiliseli (Kırklarelili) Ali Rıza
51. Yüzbaşı Üsküdarlı Muhtar
52. İstiklal Savaşı paşalarından Dağıstanlı Nuri
53. Çerkez Ethem’in kardeşi Tevfik
54. Eğinli Hasan Rıza
55. Meclis-i Mebusan Bursa Mebusu Talip Bey
56. TBMM üyesi Yüzbaşı Giritli Ruşeni
57. Fas’ta Ticani Hücresi Reisi Hoca Abbas
58. Tunus Devlet Başkanı Habib Burgiba’nın babası Şerif Burgiba
59. Arabistan’ın ünlü şeyhlerinden İbnü’r-Reşit
60. İstiklal Marşı Şairi Mehmet Akif Ersoy
61. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mareşal Mustafa Kemal Paşa

Teşkilat-ı Mahsusa 

Osmanlı İmparatorluğunun Çöküş döneminde bile ne kadar faal Çalıştığının bir Göstergesi olduğu için bu yazıyı sizlerle paylaşmak istedim

Enver Paşa 1918'de Teşkilat'ı Mahsusa'nın resmen tasfiye edilmesini istedi. Bunun yerine Umum Alemi İslam İhtilal Teşkilatı'nı kurdu. İhtilal Teşkilatı İngiliz ve Fransız sömürgeciliğine karşı pekçok milli örgütü de çatısı altında topladı. Enver Paşa'nın ölümüyle örgüt dağıldı 

Enver Paşa 1918'de yurt dışına çıkmadan önce Teşkilat-ı Mahsusa'ya vekalet eden Hüsamettin Ertürk'ü çağırdı. Osmanlı yenilmişti. İttihat ve Terakki Hükümeti çekilmişti. Enver Paşa, Ertürk'e Teşkilat'ı resmen feshetmesini istedi. Ancak varlığı sürecekti. Silah ve cephaneler gizli depolara aktarılacaktı. Teşkilat'ın kadroları, gizli silah ve cephane depoları büyük ölçüde Milli Mücadele'ye intikal edecekti. 

SON ANDA BİLE MİSAFİRLERİ DÜŞÜNDÜ 

1918 sonlarında İslam dünyasının çeşitli yerlerinden gelen ve Teşkilat-ı Mahsusa tarafından misafir edilen yüzlerce subay, din adamı, aşiret reisi ve şeyh vardı. Bunların başında Şeyh Ahmet Şerif Sunusi geliyordu. Enver Paşa, Ertürk'e talimat veriyordu: "Topkapı Sarayı'nda misafir edilen Şeyh Sunusi Hazretleri, Fatih medreselerinde barındırdığımız bunca şeyh, Mısırlı umera ve zabitan, velhasıl misafiran-ı İslamiye namı altında İstanbul'da topladığımız mücahitlerin hepsi gidinceye kadar iaşe edilecek. Bunların salimen memleketlerine firarlarını temin etmelisin. Aman Hüsamettin Bey elinden gelen yardımı esirgeme, hepsi imparatorluğumuza hizmet etmişlerdir, ileride de edeceklerdir" diyordu. Enver Paşa, Türk-İran İslamları Birliği Reisi İranlı Şeyh Esad Efendi, İranlı nazır Nizam üs-saltana ile yüze yakın İranlı zabitan ve mücahit, eski İran Şahı Muhammed Ali'nin biraderi Salarüddevle'nin salimen İran'a gönderilmesini istiyordu. Paşa'nın son sözleri şuydu: "Teşkilat-ı Mahsusa'nın bundan sonraki ismi Umum Alemi İslam İhtilal Teşkilatı olacaktır. Siz de Teşkilat'ın İstanbul şubesi reisisiniz. Bunu kuran benim, sizi seçen benim." 

İRA'YA ELLİ BİN LİRA 

Teşkilat-ı Mahsusa yerine ikame edilen "İslam İhtilal Cemiyetleri İttihadı" ya da İttihad-ı Selamet-i Milli'nin merkez üyeleri Enver Paşa, Ziya Bey, İbrahim Tali, Halil Paşa, Sami Bey, Seyfi Bey, Azmi Bey'di. Örgütte Mısır'ı Dr. Ahmed Fuad, Suriye'yi Şekip Arslan, Kuzey Afrika'yı Muhammed Yasin Hamza, Hindistan'ı Bereketullah Efendi ve Cemal Paşa temsil ediyordu. Merkezi Berlin'de olan örgütün başkanı Talat Paşa'ydı. 1920'de Bakü'deki Şark Milletler Kurultayı'na Enver Paşa Kuzey Afrikayı temsilen katılıyordu. 

Zafer Toprak'ın "Toplumsal Tarih" dergisinin Temmuz 1997 sayısındaki makalesinde yer verilen Fransız gizli raporuna göre Örgüt Damat Ferit, Süleyman Şefik Paşa ve Aznavur'u ortadan kaldıracaktı. Yanı sıra Tunus ve Mısır'lı devrimcilere birer milyon Frank, IRA(İrlanda Kurtuluş Ordusu)'ya da 50 bin lira verilecekti. Örgütün 1921'de Berlin'deki kongresine Mısır'dan Şeyh Abdulmecid el- Bekr, Mahcub Sabit, Abdulaziz Çaviş, Şeyh Mehmet Necid, Türkiye'den Küçük Talat, Hasan Fehmi, Hacı Evliya Efendi, Fevzi Bey ve Bahattin Şakir, Tunus'tan Şeyh Salih Tunusi, Seyyid Mehmet Ganimi, Mustafa Şefik Bey, Rusya'dan Abdurreşit İbrahim, Mehmet Begof, Cafer bey(Seyitahmet Kırımer), Emin Kekirof, Hacı Mecdi Efendi, Suriye'den Mehmet İhsan Bey, Bulgaristan'dan Hafız Sadık, İran'dan Mirza Hüseyin Daniş, Hacı Musib Efendi ve Seyid Abdusselam katılıyordu. 

SÖMÜRGEYE KARŞI BİRLİK 

İttihad-ı Selamet-i İslam, İslam Komünterni oluşturmaya dönük faaliyetlerin merkeziydi. Berlin'de Şark Kulübü, Roma'da Şark Mazlum Halkları İttihadı, İttihad-ı Selamet-i Milli'nin yan örgütleriydi. Şark Kulübü İran komünistlerine ait Azad-i Şark Dergisi'ne kol kanat gerdi. Şark Kulübü Başkanı Şekip Arslan'dı. Kulüb, Mısır, Suriye, Hindistan, Afganistan, Türkiye, Azerbaycan, Tunus, Fas, Cezayirli devrimcilerin buluşma yeriydi. Enver, Talat ve Cemal Paşalar ile Bahattin Şakir ve Azmi Bey'in şehit düşmeleriyle Örgüt zaafa uğradı. Buna rağmen örgütün 1923'te Berlin, Mısır, Tunus, Suriye, Hindistan, Rusya, Ankara, Fas-Cezayir-Tunus'u içeren sekiz birimi vardı. 1924'de Osmanlı İmparatorluğu tasfiye edilince Örgütün Türk kanadı dağıldı. Ortaya çıkan otorite boşluğunu bu kez Mısır'daki Hizbül Vatani doldurdu. 

Kimler gelip, kimler geçmiş 

Libya, Balkanlar ve Birinci Cihan Harbi'nde faal olan Teşkilat-ı Mahsusa ile ilişkili yüzlerce isim var zikrediliyor. Bunlar arasında Celal Bayar gibi Cumhurbaşkanları, Refik Saydam, Şükrü Kaya, Rauf Orbay gibi başbakanların yanı sıra bakanlık yapan Hafız Mehmet, Kara Kemal, İhsan Eryavuz, Behiç Erkin, Reşit Galip Aydın, Ali Çetinkaya, Kazım Özalp, Süleyman Şefik Paşa, Prof. Fuat Köprülü, Kara Said Paşa, milletvekilleri Fahrettin Erdoğan, Müfit Özdeş, Yenibahçeli Nail(Keçili), Filibeli Hilmi, Kara Vasıf, Fuat Bulca, Tahsin Uzer, Sabit Sağıroğlu, Nuri Conker, Ali Fethi Okyar, Halil Türkmen, Memduh Şevket Esendal, Halet Bey, Ubeydullah Efendi, İsmail Canbolat, Emrullah Barkan, Ruşeni Barkın da yer alıyor. 

MİTHAT PERİN'İN BABASI TEŞKİLATTAN 

İzmir'in işgali sırasında Yunan ordusuna ilk kurşunu sıkan gazeteci Hasan Tahsin de Teşkilat'ın fedailerindendi. Toplum Gönüllüleri Vakfı Başkanı İbrahim Betil'in dedesi Karakaş İbrahim Bey, 1955'deki meşhur 6/7 Eylül Olayları'nda sivrilen İstanbul Ekspres'in eski sahibi ve milletvekili Mithat Perin'in babası Celal Perin, Selanik'teki Yeni Asır gazetesinin yazarı Kemalettin İren da Teşkilat'a hizmet etti. 

Eşref Bey'in söylediğine göre Teşkilat, Musevi Prof. Avram Galanti, Rum doktor İstalyanos ve Ermeni Keseryan Efendi'den cömertçe istifade etmişti. Teşkilat mensubu bir Osmanlı subayı olan ve ihanet içine giren Nuri Said Paşa, Irak'ta defalarca Başbakanlık yaptı. 1958'deki Irak devriminde kadın kılığında kaçmaya çalışırken öldürüldü. 

MALTA'DA MISIRLI DÖRT BAŞBAKAN 

Eşref Bey'le Malta'da birlikte tutsak kaldığı dostlarından Saad El Zaglul, İsmail Sıtki ve Muhammed Mahmut Paşalar, Mısır'da Başbakanlık yaptı. Şeyh Hamed El Basel Mısır İslam İhtilal Komitesi'nde çalıştı. Zaglul, Mahmut ve Sıtki Paşalar Teşkilat'ın Mısır kanadıyla ilişkiliydiler. Hidiv yaveri Hasan Hüsnü Şefik, Ata Hüsnü Paşa, El Ahram yazarı Muhammed'üs Sabahi, Emin Attar, Mahcub Sabit ve Mithat Sami Teşkilat'ın vefakar dostlarıydı. Hintli Mevlana Mahmud'ul Hasan ile Teşkilat'ın İskenderiye Şubesi'ni yöneten İbrahim Ethem bey de Malta'dadır. 

Atatürk, Şeyh Sunusi'yi övüyordu 

Teşkilat-ı Mahsusa'nın büyükleri arasında yer alan Şeyh Ahmet Sunusi, Kuva-yı Milliye hareketini destekledi. Anadolu'yu gezerek vaazlar verdi. İslam dünyasının Anadolu hareketine destek vermesi için çalıştı. Büyük Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Paşa, Meclis'te Şeyh Sunusi'nin onuruna davet verdi. Atatürk, konuşmasında Şeyh'i şöyle takdim ediyordu: "Bütün alem-i İslam'ın hürmet ve muhabbetini hakkıyle kazanmış olan bu tarikati ve onun mümtaz mümessilini, riyasetinde bulunduğum Büyük Millet Meclisi namına hürmetle selamlar ve kendisine davamıza gösterdikleri necip alaka ve bizi bu yolda mücadeleye devam hususunda vaki teşviklerinden dolayı minnetle anarız. Afrika'nın en tabii reisini, en salahiyettar hükümdarını ve bize mazideki emsalsiz mücahedeleriyle rehber olmuş Sunusileri de burada kalbimizden gelen en büyük takdir ve takdis hisleriyle alkışlarız." 

Rauf Denktaş Kıbrıs TMT'nin elemanıydı 

Teşkilat-ı Mahsusa geleneğine uygun bir örnek, Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı'ydı. Hükümetin, Genelkurmay'ın resmi sorumluluğu dışında, ama bilgisi ve desteği dahilinde, 1958'de Özel Harp Dairesi Başkanı Tümg. Danış Karabelen tarafından kuruldu. TMT'nin Kıbrıs başkanı Yarbay Rıza Vuruşkan'dı. Sahte isim ve mesleklerle Kıbrıs'a giden uzman subaylar, Kıbrıslı Türkleri örgütledi, eğitti, silahlandırdı. Teşkilat mensuplarının genel adı "Mücahitler" idi. KKTC eski Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, "TMT'nin 1 numaralı mücahidi" sıfatıyla teşkilata kaydedildi. 3 yılda hücreler halinde 5 bin mücahit eğitildi. Rıza Vuruşkan'ın sağ kolu olan Denktaş, 17 yıl varlığını sürdüren TMT'nin mensubuydu. 

Kürt mücahitler Kanal'da çarpıştı 

İslam dünyasından pek çok alim ve aydın, İttihad-ı İslam projesine destek verdi. Teşkilat-ı Mahsusa'ya kol kanat gerenlerin etnik dağılımı İslam dünyasının renklerini taşıyordu. Aynı ideal etrafında toplanan isimler şöyleydi: Kanal harekatında savaşan Kürt mücahitlerin komutanı Hilmi Musallimi, Tunuslu Şeyh Salih Tunusi, Mısırlı Şeyh Abdulaziz Çaviş, Lübnanlı Dürzi Şekip Arslan, Mehmet Akif, Sibiryalı Abdulreşit İbrahim, Libyalı Şeyh Şerif Ahmet Sunusi, Hintli Mevlana Berekatullah, Muhammed Ali-Şevket Ali Ebul Said El Arabi, Kürt Şeyh Cevad Berzenci'nin damadı Yusuf Şetvan, Cezayirli Emir Ali ile Emir Halit. 

Gandi'yi etkilemişler 

Teşkilat-ı Mahsusa ile ilişkilendirilen bazı isimler: "Beşiktaş yöneticisi Mehmet Ali Fetgeri, Atatürk'ün başyaveri Rüsuhi Savaşçı, Dr. Fuat Sabit Ağacık, Şeyh Şamil'in torunu Sait Şamil, Prof. İsmail Hami Danışmend, Müşir Deli Fuad Paşa, Nuri Killigil ve Halil Kut Paşalar, MAH Başkanı Naci Perkel, Genelkurmay Başkanı Nafiz Gürman, Alevi Balabanlı ve Şadıllı aşireti reisleri Gül Ağa ile Kırmo Yusuf, Prof. Halim Sabit Şibay, Vehip Paşa, Prof. Ali Hüseyinzade, Filistinli lider Hacı Emin El Hüseyni, Süleyman Numan Paşa. Teşkilat'ın Hindistan'daki etkisini ise Eşref Bey şöyle özetliyor: "Hindistan'daki gizli teşkilatımız, büyük muvaf-fakiyetler kaydetti. Din farkı olmaksızın Müslüman-Budist-Brahman topluluklarını Müstakil Hindistan ideali etrafına toplayan teşebbüsü-müze, Gandi, Mevlana Mehmet Ali , Said Han, Mevlana Mahmut Hüseyin, Ali Şevket, Muhammed Ali Cinnah, şair İkbal, Nehru gibi mücahitler toplandı." 

***Alıntıdır***