13 Temmuz 2020 Pazartesi

Sina Dağı'ndan Tevrat'a On Emir

Sina Dağı'ndan Tevrat'a On Emir
Editör Musevilik inancına dair bir şey söylenmesi gerektiğinde birçoğumuzun aklına şüphesiz ki 10 emir gelir. Ancak Sina Dağı’nın zirvesinde bizzat Tanrı tarafından Hz. Musa’ya önce sözlü sonra ise iki taş levha üzerine yazılıp verilen emirlerin ne olduğunu birçoğumuz tam olarak bilmiyoruz. Bu nedenle on emirden bahsetmeden önce emirlerin Hz. Musa’ya zuhur ediliş sürecine dair birkaç kelam etmek gerekir. Tevrat’taki ifadeye göre Musa Sina Dağı’ndan elinde iki taş tablet ile indiğinde kavminin eski geleneklerine öykündüğünü ve bir buzağıya taptığını görünce elindeki levhaları kırar. Levhaların kırılması üzerine kendisinden öncekiler gibi iki taş levha yontulması istenir. Kırk günlük ikinci buluşma sonunda Musa, bu defa Tanrı’nın yazdırmasıyla bizzat kendisinin yazdığı on emri içeren yeni levhalarla geri döner ve bu emirler günümüze kadar insanlık tarihini etkilemeyi başarır. Üzerinde farklı görüşlerin ve ihtilafların olduğu on emir ise Tevrat’ta Çıkış ve Tesniye bölümünde olmak üzere iki yerde zikredilir. 
Çıkış bölümündeki on emire ise şu şekilde yer verilir: 
 1. Emir 
 “Ve Allah bütün bu sözleri söyleyip dedi: Seni Mısır diyarından, esirlik evinden çıkaran Allah’ın Yehova benim. 
Karşımda başka İlahların olmayacaktır.” 
 2. Emir 
 “Kendin için oyma put, yukarıda göklerde olanın yahut aşağıda yerde olanın, yahut yerin altında sularda olanın hiç suretini yapmayacaksın. Onlara eğilmeyeceksin ve onlara ibadet etmeyeceksin; çünkü ben senin Allah’ın Rab benden nefret edenlerden babalar günahını çocuklar üzerinde, üçüncü nesil üzerinde ve dördüncü nesil üzerinde arayan ve beni seven ve emirlerimi tutanların binlercesine inayet eden kıskanç bir Allah’ım.” 
 3. Emir 
 “Allah’ın Rabbin ismini boş yere ağza almayacaksın; çünkü Rab kendi ismini boş yere ağza alanı suçsuz tutmayacaktır. 
 4. Emir 
 Altı gün işleyeceksin ve bütün işini yapacaksın; fakat yedinci gün Allah’ın Rabbe sebttir(Yahudilerin dinlenme günü); sen ve oğlun ve kızın, kölen ve cariyen ve hayvanların ve kapılarında olan garibin, hiçbir iş yapmayacaksın; çünkü Rab gökleri yeri ve denizi ve onlarda olan bütün şeyleri altı günde yarattı ve yedinci gün de istirahat etti; bunun için Rab sebt gününü mübarek kıldı ve onu takdis etti.” 
 5. Emir 
 “Babana ve anana hürmet et, ta ki, Allah’ın Rabbin sana vermekte olduğu toprakta ömrün uzun olsun.” 
 6. Emir 
 “Katletmeyeceksin!”(Öldürmeyeceksin) 
 7. Emir 
 “Zina etmeyeceksin!” 
 8. Emir 
“Çalmayacaksın!” 
 9. Emir 
“Komşuna karşı yalan şehadet etmeyeceksin!” 
10. Emir 
 “Komşunun evine tamah etmeyeceksin; komşunun karısına yahut kölesine, yahut cariyesine, yahut öküzüne, yahut eşeğine, yahut komşunun hiçbir şeyine tamah etmeyeceksin.” On emir iki ayrı metinde birbirine benzememekle birlikte aralarında bazı farklılıklar söz konusudur. Bugün Tevrat’ta bulunan on emre ait iki metin arasındaki farklılığın tabletlerin kaybolmasıyla alakalı olduğu düşünülmektedir. 18. yüzyılın sonuna kadar on emir denilince sadece Tevrat’ın Çıkış ve Tesniye kitaplarında yer alan on emir anlaşılmaktayken bu tarihten sonra Tevrat’ta birden çok on emrin bulunduğu ileri sürülmüştür. 
 Kaynakça Ömer Faruk Harman, On Emir, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 2007, cilt.33, sf.347-350 Murat Gül ve Bekir Ali Yüksel, İsrail’in Dış Politikasını Anlamak:”On Emir”, “Vadedilmiş Edilmiş Topraklar” ve “Üstünlük”, Kırıkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.6, sayı.1, 2016

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

vefk-örnekleri-111

  vefk-örnekleri-111 vefk-örnekleri-111 by Charion Charion